Inventory turnover là gì? Tầm quan trọng của vòng quay hàng tồn kho trong doanh nghiệp
Bài viết này sẽ khám phá khái niệm “inventory turnover” – một yếu tố quan trọng trong quản lý hàng tồn kho. Hãy theo chân IOTVN để có thể cùng tìm hiểu công thức tính, mục đích và cách cải thiện vòng quay hàng tồn kho để tối ưu hóa hoạt động sản xuất của bạn.
I. Inventory turnover là gì?
Inventory turnover, hay còn gọi là vòng quay hàng tồn kho, là một chỉ số quản lý doanh nghiệp đo lường tần suất mà hàng tồn kho của họ được mua, bán hoặc tiêu thụ trong một khoảng thời gian cụ thể, thường là trong một năm. Chỉ số này cho biết khả năng của doanh nghiệp trong việc quản lý và sử dụng tài sản hàng tồn kho một cách hiệu quả. Tỷ lệ inventory turnover càng cao thường cho thấy rằng doanh nghiệp đang xoay vòng hàng tồn kho nhanh chóng và hiệu quả.
II. Công thức tính vòng quay hàng tồn kho (inventory turnover)
Công thức tính inventory turnover: Tổng doanh số bán hàng / Trung bình tồn kho. Điều này giúp bạn đo lường số lần hàng tồn kho được bán hết trong một thời kỳ. Trong đó:
- Tổng doanh số bán hàng là tổng giá trị của các sản phẩm đã được bán ra trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là nguồn thu chính của doanh nghiệp và thường được tính bằng cách cộng dồn tất cả các khoản doanh thu từ việc bán hàng.
- Trung bình tồn kho là một tham số quan trọng liên quan đến lượng hàng tồn kho mà doanh nghiệp đang sở hữu trong khoảng thời gian cụ thể. Để tính trung bình tồn kho, chúng ta cộng tổng giá trị của hàng tồn kho ở đầu và cuối kỳ, sau đó chia cho 2. Điều này đảm bảo rằng ta đang tính toán trung bình giữa hai thời điểm, giúp tránh sai lệch do biến động lớn giữa các kỳ.
Khi áp dụng công thức tính tỷ lệ quay vòng hàng tồn kho, chúng ta chia tổng doanh số bán hàng cho trung bình tồn kho. Kết quả thu được cho biết số lần hàng tồn kho được bán hết trong khoảng thời gian cụ thể. Nếu tỷ lệ này càng cao, điều đó cho thấy doanh nghiệp có khả năng quản lý hàng tồn kho hiệu quả. Lý do là hàng tồn kho được duy trì ở mức thấp, đảm bảo rằng không có hàng tồn kho dư thừa gây tốn kém và làm trở nên không hiệu quả.
III. Tầm quan trọng của vòng quay hàng tồn kho (inventory turnover) và Mục đích của việc áp dụng chỉ số này trong quản lý doanh nghiệp
Vòng quay hàng tồn kho là một chỉ số quản lý quan trọng mà các doanh nghiệp sử dụng để đo lường và đánh giá hiệu suất quản lý hàng tồn kho. Sự hiểu biết sâu hơn về mục đích và tầm quan trọng của việc áp dụng chỉ số này sẽ giúp doanh nghiệp thấy rõ hơn tác động của việc quản lý hàng tồn kho đến sự hoạt động và tài chính của họ.
1. Dự báo nhu cầu
Một trong những mục đích quan trọng của vòng quay hàng tồn kho là giúp doanh nghiệp dự báo nhu cầu của thị trường. Bằng cách theo dõi tần suất quay vòng hàng tồn kho, doanh nghiệp có thể hiểu rõ hơn về tốc độ tiêu thụ hàng hóa và sự biến đổi trong nhu cầu của khách hàng. Điều này giúp họ điều chỉnh kế hoạch sản xuất và cung ứng sao cho phù hợp, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa hàng tồn kho.
2. Tối ưu hóa quy trình sản xuất
Vòng quay hàng tồn kho cung cấp thông tin quan trọng về tốc độ lưu thông của hàng tồn kho qua quy trình sản xuất và phân phối. Doanh nghiệp có thể dựa vào chỉ số này để điều chỉnh và tối ưu hóa quy trình sản xuất, đảm bảo rằng sản phẩm được sản xuất đúng lúc và đúng số lượng cần thiết để đáp ứng nhu cầu thị trường một cách hiệu quả.
3. Duy trì mức tồn kho hợp lý
Một trong những thách thức trong quản lý hàng tồn kho là đảm bảo rằng mức tồn kho luôn ở mức hợp lý. Nếu mức tồn kho quá cao, doanh nghiệp sẽ phải gánh chịu các chi phí lưu trữ, bảo quản và quản lý hàng tồn kho dư thừa. Ngược lại, nếu mức tồn kho quá thấp, doanh nghiệp có thể đối mặt với tình trạng thiếu hụt hàng và mất mất cơ hội bán hàng. Vòng quay hàng tồn kho giúp xác định mức tồn kho lý tưởng và điều chỉnh kế hoạch quản lý hàng tồn kho dựa trên thông số thực tế.
4. Đánh giá hiệu suất quản lý
Bằng cách so sánh chỉ số vòng quay hàng tồn kho của doanh nghiệp với các ngành công nghiệp tương tự, họ có thể đánh giá mức độ hiệu quả trong việc quản lý hàng tồn kho. Một chỉ số vòng quay hàng tồn kho cao thường cho thấy doanh nghiệp có khả năng quản lý hàng tồn kho tốt hơn, đặc biệt là trong việc duy trì tồn kho ở mức thấp và tối ưu hóa quy trình kinh doanh.
IV. Định rõ ngưỡng tối ưu của tỷ lệ quay vòng hàng tồn kho inventory turnover và yếu tố ảnh hưởng đến nó
Mức inventory turnover tối ưu không phải là một con số cố định mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm ngành công nghiệp mà doanh nghiệp hoạt động và loại sản phẩm cụ thể mà họ sản xuất hoặc kinh doanh. Mỗi ngành sẽ có những đặc điểm riêng, từ đó dẫn đến sự biến động trong quy mô sản xuất, thời gian trôi qua giữa các đợt cung ứng và yêu cầu của thị trường.
Tuy nhiên, một số hướng dẫn tổng quát có thể được tham khảo khi đánh giá mức inventory turnover là tốt hay không. Mức chung tốt thường nằm trong khoảng từ 4 đến 6 lần quay vòng hàng tồn kho mỗi năm. Điều này có nghĩa là hàng tồn kho của doanh nghiệp được bán hết và thay thế bằng hàng mới tương đương từ 4 đến 6 lần trong một năm.
Mức inventory turnover cao hơn (ví dụ: trên 6 lần mỗi năm) có thể cho thấy doanh nghiệp đang quản lý hàng tồn kho một cách hiệu quả, đặc biệt trong việc duy trì mức tồn kho thấp và đáp ứng nhu cầu thị trường một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, việc duy trì mức inventory turnover quá cao cũng có thể gây ra những tình trạng thiếu hụt hàng, dẫn đến việc không thể đáp ứng đủ nhu cầu của khách hàng.
Trái lại, mức inventory turnover thấp hơn (dưới 4 lần mỗi năm) có thể cho thấy doanh nghiệp đang đối mặt với tình trạng thừa hàng tồn kho. Điều này có thể gây lãng phí tài nguyên, vì doanh nghiệp sẽ phải bỏ tiền vào việc lưu trữ và bảo quản hàng tồn kho dư thừa. Ngoài ra, mức inventory turnover thấp cũng có thể chỉ ra rằng doanh nghiệp chưa thể tận dụng hiệu quả cơ hội để đáp ứng tốt hơn với sự biến đổi nhu cầu của thị trường.
Nhưng cần lưu ý rằng, việc xác định ngưỡng tối ưu của inventory turnover không nên chỉ dựa trên con số cố định mà cần dựa trên sự hiểu biết sâu hơn về ngành công nghiệp, mô hình kinh doanh, và mục tiêu của doanh nghiệp. Sự cân nhắc giữa việc duy trì mức tồn kho hợp lý để đáp ứng nhu cầu khách hàng và tránh lãng phí tài nguyên sẽ định hình mức inventory turnover lý tưởng cho mỗi doanh nghiệp.
V. Các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quy mô vòng quay hàng tồn kho inventory turnover
Trong quá trình quản lý hàng tồn kho, nhiều yếu tố đa dạng và phức tạp có thể ảnh hưởng đến quy mô của vòng quay hàng tồn kho. Hiểu rõ và định hình những yếu tố này giúp doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch và chiến lược quản lý tồn kho một cách hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thị trường và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh.
1. Tình trạng thị trường
Một trong những yếu tố quan trọng nhất là tình trạng thị trường. Sự biến đổi trong nhu cầu của khách hàng và xu hướng thị trường có thể ảnh hưởng đến tần suất bán hàng và mức độ sẵn sàng của khách hàng chấp nhận việc mua sản phẩm. Thay đổi nhanh chóng trong thị trường có thể tạo ra sự biến đổi lớn trong tốc độ quay vòng hàng tồn kho, yêu cầu doanh nghiệp phải linh hoạt thay đổi kế hoạch sản xuất và cung ứng.
2. Quy trình sản xuất và phân phối
Hiệu quả của quy trình sản xuất và phân phối đóng vai trò quan trọng trong khả năng quay vòng hàng tồn kho. Nếu quy trình không được tối ưu hóa, thời gian sản xuất kéo dài, hoặc quy trình phân phối gặp khó khăn, hàng tồn kho sẽ tích tụ trong quá trình chờ đợi. Điều này có thể dẫn đến việc tăng vòng quay hàng tồn kho và gây mất cơ hội trong việc đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của thị trường.
3. Chất lượng hàng hóa
Chất lượng sản phẩm đóng góp quan trọng đến việc quản lý hàng tồn kho. Sản phẩm có chất lượng kém hoặc không đáp ứng yêu cầu của khách hàng có thể gây khó khăn trong việc tiêu thụ và dẫn đến việc tăng hàng tồn kho. Sản phẩm không được tiêu thụ nhanh chóng sẽ cản trở quy trình quay vòng hàng tồn kho, ảnh hưởng đến khả năng tối ưu hóa mức tồn kho.
4. Kế hoạch và dự báo
Kế hoạch sản xuất và dự báo nhu cầu cũng là yếu tố quan trọng. Nếu doanh nghiệp không thể dự báo chính xác nhu cầu của thị trường hoặc không có kế hoạch sản xuất phù hợp, họ có thể đối mặt với tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa hàng tồn kho. Sự không chắc chắn trong kế hoạch và dự báo có thể ảnh hưởng đáng kể đến tần suất quay vòng hàng tồn kho.
5. Chiến lược giá cả
Chiến lược giá cả của doanh nghiệp cũng có thể ảnh hưởng đến quy mô vòng quay hàng tồn kho. Giá cả ảnh hưởng đến tần suất bán hàng và khả năng tiêu thụ. Nếu doanh nghiệp áp dụng chiến lược giảm giá hoặc khuyến mãi để tăng doanh số bán hàng, điều này có thể ảnh hưởng đến quy mô vòng quay hàng tồn kho trong thời kỳ ngắn hạn.
VI. Chiến lược cải thiện quy mô inventory turnover
Để tối ưu hóa hoạt động quản lý hàng tồn kho và nâng cao hiệu suất vòng quay hàng tồn kho, các doanh nghiệp có thể áp dụng những chiến lược cụ thể sau đây:
1. Cải thiện hoạt động dự báo nhu cầu
Sự chính xác trong việc dự đoán nhu cầu của khách hàng là yếu tố quan trọng để điều chỉnh kế hoạch sản xuất và cung ứng. Bằng cách sử dụng dữ liệu lịch sử và công nghệ, doanh nghiệp có thể xây dựng mô hình dự báo nhu cầu chính xác hơn, từ đó giảm thiểu tình trạng thiếu hụt hàng hoặc dư thừa hàng tồn kho.
2. Duy trì mức tồn kho thấp
Tránh tích tụ hàng tồn kho quá nhiều là cách quan trọng để giảm thiểu rủi ro thiếu hàng và lãng phí tài nguyên. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải tối ưu hóa quy trình đặt hàng, sản xuất và cung ứng sao cho phù hợp với nhu cầu thực tế. Mức tồn kho hợp lý đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ hàng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng mà không phải đối mặt với tình trạng hàng tồn kho dư thừa.
3. Tập trung vào các sản phẩm bán chạy
Đẩy mạnh tiêu thụ các sản phẩm có sự cầu cao giúp tăng tần suất bán hàng và cải thiện quy mô vòng quay hàng tồn kho. Doanh nghiệp có thể thúc đẩy sự tập trung vào các sản phẩm bán chạy bằng cách áp dụng chiến lược tiếp thị hiệu quả và tạo các ưu đãi khuyến mãi cho những sản phẩm này.
4. Thực hiện khảo sát không quảng cáo
Để hiểu rõ hơn về nhu cầu thực tế của khách hàng, doanh nghiệp có thể thực hiện các cuộc khảo sát không quảng cáo. Điều này giúp họ xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô vòng quay hàng tồn kho, từ đó điều chỉnh chiến lược quản lý tồn kho dựa trên thông tin thực tế từ người tiêu dùng.
5. Sử dụng phần mềm quản lý hàng tồn kho
Áp dụng các phần mềm quản lý hàng tồn kho là một cách quan trọng để tối ưu hóa việc theo dõi và điều chỉnh hàng tồn kho. Các công cụ quản lý hàng tồn kho giúp tự động hóa quy trình theo dõi tồn kho, dự báo nhu cầu, và giảm thiểu sai sót trong việc đưa ra quyết định quản lý.
Tìm hiểu các giải pháp của IOTVN tại đây: https://iotvn.vn/
Đăng ký demo: https://iotvn.vn/thong-tin-lien-he-viot/
Liên hệ tư vấn – SĐT/ Zalo: 0933 364 435
Công Ty TNHH Giải Pháp IoT Việt – IOTVN